ড° বুলজিৎ বুঢ়াগোহাঁই
ডান্স থেৰাপি, যাক
ডান্স/মুভমেণ্ট থেৰাপি (ডিএমটি) বুলিও কোৱা হয়, এই থেৰাপি হৈছে এক প্ৰকাৰৰ মনোচিকিৎসা
যি ব্যক্তিসকলৰ আৱেগিক, জ্ঞানীয়, শাৰীৰিক আৰু সামাজিক একত্ৰীকৰণত সহায় কৰিবলৈ চলাচল
আৰু নৃত্য ব্যৱহাৰ কৰে। ইয়াৰ ভিত্তি হৈছে শৰীৰ আৰু মন আন্তঃসংযোগী, আৰু গতিবিধিক আৱেগ
প্ৰকাশ, অভিজ্ঞতা প্ৰক্ৰিয়াকৰণ আৰু ব্যক্তিগত বৃদ্ধিৰ সুবিধা প্ৰদানৰ আহিলা হিচাপে
ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি।
ডান্স থেৰাপিত ব্যক্তিক গতিবিধিক এনে চিন্তা আৰু আৱেগ প্ৰকাশৰ
উপায় হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰে, যিবোৰ মৌখিকভাৱে প্ৰকাশ কৰাটো কঠিন হ’ব পাৰে।
চিকিৎসাৰ লক্ষ্যৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি গতিবিধিবোৰ স্বতঃস্ফূৰ্ত বা গঠনমূলক হ’ব পাৰে। ই
শাৰীৰিক চলাচল আৰু আৱেগিক স্থিতিৰ মাজৰ সম্পৰ্কৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়ে। শৰীৰৰ চলাচল অন্বেষণ
কৰি, ব্যক্তিসকলে তেওঁলোকৰ আৱেগিক আৰ্হিৰ বিষয়ে অন্তৰ্দৃষ্টি লাভ কৰিব পাৰে আৰু মানসিক
সমস্যাৰ জৰিয়তে কাম কৰিব পাৰে। ডান্স থেৰাপিয়ে সমগ্ৰ ব্যক্তিজনক বিবেচনা কৰে- মন,
শৰীৰ আৰু আত্মা । ইয়াৰ উদ্দেশ্য হৈছে মানসিক স্বাস্থ্যৰ স্থিতি যেনে হতাশা আৰু উদ্বেগৰ
পৰা দীৰ্ঘম্যাদী বিষৰ দৰে শাৰীৰিক প্ৰত্যাহ্বানলৈকে বিভিন্ন সমস্যা সমাধান কৰা। চিকিৎসালয়,
বিদ্যালয়, মানসিক স্বাস্থ্য কেন্দ্ৰ, পুনৰ্বাসনৰ সুবিধা আদি বিভিন্ন পৰিৱেশত নৃত্য
চিকিৎসা ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ইয়াৰ দ্বাৰা শাৰীৰিক অক্ষম লোককে ধৰি সকলো বয়সৰ আৰু সকলো
ক্ষমতাৰ লোক উপকৃত হ’ব পাৰে। যিসকল ব্যক্তিয়ে আঘাত অনুভৱ কৰিছে, আৱেগ প্ৰকাশ কৰাত
অসুবিধা হৈছে, বা চাপ আৰু উদ্বেগৰ সৈতে মোকাবিলা কৰি আছে তেওঁলোকৰ বাবে ডান্স থেৰাপি
বিশেষভাৱে কাৰ্যকৰী। ই আত্ম-সন্মান বৃদ্ধি কৰা, যোগাযোগৰ দক্ষতা উন্নত কৰা, আৰু কল্যাণৰ
অনুভূতি বৃদ্ধি কৰাৰ বাবে এক শক্তিশালী সঁজুলি হ’ব পাৰে।
ডান্স থেৰাপিষ্ট হোৱাৰ বাবে শিক্ষা, প্ৰশিক্ষণ আৰু ব্যৱহাৰিক
অভিজ্ঞতাৰ সংমিশ্ৰণ অন্তৰ্ভুক্ত থাকে। ডান্স থেৰাপিষ্ট হ’বৰ বাবে মনোবিজ্ঞান, পৰিৱেশ্য
কলা বা আনুষংগিক ক্ষেত্ৰত স্নাতক ডিগ্ৰী থাকিলে ভাল হয়। ডান্স থেৰাপিৰ নিৰ্দিষ্ট স্নাতক ডিগ্ৰী নাথাকিলেও হয় যদিহে এই
সম্পৰ্কীয় ক্ষেত্ৰসমূহত এক শক্তিশালী ভেটি থাকে। ডান্স থেৰাপি বা ডান্স মুভমেণ্ট থেৰাপি
(ডিএমটি)ত স্নাতকোত্তৰ ডিগ্ৰী বা ডিপ্লমা গ্রহণ কৰিব পাৰে। জ্ঞান আৰু দক্ষতা বৃদ্ধিৰ
বাবে কর্মশালা, আলোচনাচক্র আৰু হ্ৰস্বম্যাদী
পাঠ্যক্ৰমত অংশগ্ৰহণ কৰিব লাগে। মানসিক স্বাস্থ্য কেন্দ্ৰ, পুনৰ্সংস্থাপন সুবিধা, বিদ্যালয়
বা এনজিঅ’ত ইণ্টাৰ্নশ্বিপ বা স্বেচ্ছাসেৱা কামৰ জৰিয়তে ব্যৱহাৰিক অভিজ্ঞতা অৰ্জন কৰিব
লাগে। ডান্স থেৰাপিষ্ট হিচাপে আৱশ্যকীয় দক্ষতা উন্নত কৰাৰ বাবে বাস্তৱ অভিজ্ঞতা অতি
গুৰুত্বপূৰ্ণ। অভিজ্ঞ ডান্স থেৰাপিষ্টৰ নিৰ্দেশনাত কাম কৰা তত্বাৱধানত অনুশীলন কৰিলে
বাস্তৱ-পৃথিৱীৰ পৰিস্থিতিত জ্ঞান প্ৰয়োগ কৰাত আৰু থেৰাপিউটিক কৌশলবোৰ ভালদৰে বুজাত
সহায় হয়। ডান্স থেৰাপিৰ সৈতে জড়িত পেছাদাৰী সংস্থা বা সংস্থা, যেনে ইণ্ডিয়ান এছ’চিয়েশ্বন
অৱ ডান্স মুভমেণ্ট থেৰাপি (আইএডিএমটি)ত যোগদান কৰা। এই সদস্যপদে বিশ্বাসযোগ্যতা বৃদ্ধি
কৰিব পাৰে আৰু নেটৱৰ্কিংৰ সুযোগ প্ৰদান কৰিব পাৰে। নিত্য নতুন বিকাশৰ সৈতে নিজকে আপডেট
ৰাখিবৰ বাবে ডান্স থেৰাপিষ্টসকলে আলোচনাচক্রবোৰত সন্মিলনত অংশগ্ৰহণ কৰিব লাগে।
ডান্স থেৰাপি বা ডান্স
মুভমেণ্ট থেৰাপি (ডিএমটি)ৰ বিভিন্ন পাঠ্যক্রম গ্রহণ কৰিব বাবে সুবিধা থকা কেইখনমান
শিক্ষানুষ্ঠান হ’ল - টাটা ইনষ্টিটিউট অৱ ছ’চিয়েল ছায়েন্স (https://www.tiss.edu/),
দ্য আৰ্টছফিয়েৰ, পুনে (https://www.artspherepune.com/), ক্ৰিয়েটিভ মুভমেণ্ট থেৰাপি এছ’চিয়েশ্বন অৱ ইণ্ডিয়া
(https://www.cmtai.org),
চিম্বায়’ছিছ ডান্স এণ্ড মিউজিক ইনষ্টিটিউট,
কলকাতা (https://symbiosisdanceandmusic.com/),
সঞ্চেতি হেল্থকেয়াৰ একাডেমী (https://sha.edu.in/), কলকাতা চানবেদ একাডেমী
(https://kolkatasanved.org)
আদি। এই অনুষ্ঠানবোৰত ডান্স থেৰাপি বা ডান্স মুভমেণ্ট থেৰাপি (ডিএমটি)ৰ বিভিন্ন পাঠ্যক্রম
(ডিপ্লমা , স্নাতক , স্নাতকোত্তৰ আদি)ত নাম ভৰ্তিৰ বাবে প্রয়োজন হোৱা শিক্ষাগত অৰ্হতা
শিক্ষানুষ্ঠান অনুযায়ী বিভিন্ন হয়। সবিশেষ তথ্য জানিবৰ বাবে শিক্ষানুষ্ঠানবোৰৰ ৱেবছাইটত
চাব পাৰে । লগতে নাম ভৰ্তি বাবে বিজ্ঞাপন বাতৰি কাকতত প্রকাশ হয় ।
এজন সফল ডান্স থেৰাপিষ্ট হবলৈ হ’লে প্ৰাৰ্থীগৰাকীৰ কিছুমান
গুণ থকা দৰকাৰ, যেনে– শক্তিশালী যোগাযোগ কৌশল, সহানুভূতি আৰু দয়া, সৃষ্টিশীলতা আৰু
নমনীয়তা, মনোবৈজ্ঞানিক ধাৰণাসমূহৰ বুজা, ধৈৰ্য আৰু অধ্যৱসায়, ভাল পৰ্য্যবেক্ষক আদি
।
ভাৰতত এগৰাকী ডান্স থেৰাপিষ্ট হিচাপে কেৰিয়াৰ গঢ়িবলৈ বহু ধৰণৰ
সুযোগ-সুবিধা আছে, যিয়ে মানসিক, আৱেগিক আৰু শাৰীৰিক সুস্থতাৰ বাবে ডান্স থেৰাপিক গুৰুত্ব
বৃদ্ধি কৰিছে। ডান্স থেৰাপিষ্টসকলে চিকিৎসালয়, মনোৰোগ ক্লিনিক, আৰু পুনৰ্সংস্থাপন
কেন্দ্ৰত কাম কৰিব পাৰে, য’ত তেওঁলোকে ৰোগীসকলক আঘাত, মানসিক স্বাস্থ্যৰ সমস্যা, আৰু
শাৰীৰিক আঘাতৰ পৰা আৰোগ্য হোৱাত সহায় কৰে। বহুতো কেন্দ্ৰই স্নায়বিক বিকাৰৰ দৰে নিৰ্দিষ্ট
স্থিতিৰ বাবে পুনৰ্সংস্থাপনৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়ে, য’ত ডান্স থেৰাপিষ্টে চিকিৎসা পৰিকল্পনাত
এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিব পাৰে।
ডান্স থেৰাপিষ্টে স্কুল আৰু মহাবিদ্যালয়ত নিযুক্ত হ’ব পাৰে,
য’ত তেওঁলোকে শিক্ষাৰ্থীসকলৰ আবেগিক সুস্থতা প্ৰচাৰ, সমাজিক দক্ষতা উন্নতি, আৰু আচৰণগত
সমস্যাসমূহ পৰিচালনা কৰাত সহায় কৰে। বিশেষ শিক্ষা প্ৰতিষ্ঠানসমূহত ডান্স থেৰাপিষ্টৰ
প্ৰয়োজন বাঢ়ি আহিছে, য’ত য’ত তেওঁলোকে গতিবিধি ভিত্তিক হস্তক্ষেপৰ জৰিয়তে বিশেষভাৱে
সক্ষম বা শিক্ষণ প্ৰত্যাহ্বান থকা শিশুসকলক সহায় কৰে ।
ডান্স থেৰাপিষ্টক মানসিক স্বাস্থ্য কাউন্সেলিং কেন্দ্ৰসমূহত
নিযুক্ত হ’ব পাৰে, য’ত তেওঁলোকে মানসিক স্বাস্থ্যৰ বিভিন্ন সমস্যাৰ সমাধান কৰিবলৈ ব্যক্তিগত
আৰু দলীয়ভাৱে কাম কৰে।ডান্স থেৰাপিষ্টে সমাজৰ দুৰ্ভাগ্যগ্ৰস্ত বা বিপদগ্ৰস্ত জনসমাজৰ
মংগলৰ বাবে সংগঠনবোৰৰ সৈতে সম্প্ৰদায়ৰ মানসিক স্বাস্থ্য প্ৰক্ৰিয়াসমূহত অংশগ্ৰহণ
কৰিব পাৰে।
কোম্পানীবোৰে কৰ্মক্ষেত্ৰত মানসিক স্বাস্থ্যৰ গুৰুত্ব দিয়ে।
ডান্স থেৰাপিষ্টসকলে মানসিক চাপ হ্ৰাস, দলৰ গতিশীলতা উন্নত কৰা, আৰু সামগ্ৰিক কৰ্মচাৰীৰ
মংগল বৃদ্ধিৰ বাবে ডিজাইন কৰা কৰ্মশালা আৰু কাৰ্যসূচীৰ নেতৃত্ব দিয়ে। ডান্স থেৰাপিষ্টে
পৰামৰ্শদাতা হিচাপে কাম কৰি কৰ্পোৰেট ক্লায়েণ্টৰ বাবে কল্যাণৰ কাৰ্যসূচী ডিজাইন আৰু
ৰূপায়ণ কৰে।
ডান্স থেৰাপিষ্টে স্বতন্ত্ৰ থেৰাপি প্ৰক্ৰিয়া আৰম্ভ কৰি, ব্যক্তিগতভাৱে
ক্লায়েণ্টক মানসিক, মানসিক, বা শাৰীৰিক সমস্যাসমূহৰ সমাধানৰ বাবে সহায় কৰিব পাৰে।
ডান্স থেৰাপিষ্টে বিভিন্ন সামাজিক সমস্যা, যেনে- মহিলা সবলীকৰণ,
শিশু কল্যাণ, আৰু আঘাতৰ পৰা আৰোগ্য লাভৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা এন জি অ’ৰ সৈতে কাম
কৰিব পাৰে।
ডান্স থেৰাপিষ্টে ডান্স থেৰাপিৰ ওপৰত পুথি, ব্লগ, বা প্ৰবন্ধ
লিখি এক বিস্তৃত পাঠকৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰিব পাৰে আৰু ইয়াৰ সুবিধাসমূহৰ বিষয়ে সজাগতা
বৃদ্ধি কৰিব পাৰে। তেওঁলোকে ডান্স থেৰাপিৰ ক্ষেত্ৰত আনক শিক্ষা আৰু অনুপ্ৰাণিত কৰিবলৈ
অনলাইন পাঠ্যক্ৰম, ভিডিঅ’, আৰু অন্যান্য ডিজিটেল বিষয়বস্তুও সৃষ্টি কৰিব পাৰে।
ড০ বুলজিৎ বুঢ়াগোহাঁই
কেৰিয়াৰ পৰামৰ্শদাতা তথা
মুৰব্বী, যান্ত্রিক
অভিযান্ত্রিক বিভাগ, অসম ডন বস্ক’ বিশ্ববিদ্যালয়
ভ্ৰাম্যভাষ: ৯৪৩৫১৮৮৬৩০
বি.দ্র. কেৰিয়াৰ
বিষয়ৰ বিভিন্ন কথা কোনো আগ্ৰহী শিক্ষাৰ্থীয়ে জানিব বিচাৰে ,তেন্তে প্ৰত্যেক শনিবাৰে
বিয়লি ৬-৯ বজাৰ ভিতৰত ফোন(৯৪৩৫১৮৮৬৩০)ত যোগাযোগ কৰিব পাৰে ।
