নীলাভ সৌৰভ
হাইস্কুলতে
ফুলিছিল জী উঠাৰ মাধৈমালতি
তেওঁৰ সৈতে কথা পাতি পাতি মৰি আহিছিলোঁ দিনক দিনে
তেওঁ
জীয়াই থাকিব লাগিছিল
বহুবাৰ বজাৰত তেওঁক ভাল বস্তু কিনা দেখিছোঁ
মৰাৰ পৰা দূৰলৈ উৰ্ত্তীৰ্ণ হোৱা এখন চহৰৰ মানুহ আছিল তেওঁ
আচৰিত
নালাগেনে
তাৰ পাছত কেইবাবাৰো কথা কৈ কৈ মৰা দেখিছোঁ তেওঁক
মৰিল
যদিও মানুহজনৰ নখ দীঘল হয়
নিজে নিজৰ নখ কামোৰে
তেওঁৰ
মূৰটো পৰীক্ষাগাৰত
চিকিৎসক এজনে লিৰিকি-বিদাৰি চাই আছিল
নিজৰে
কলিজাডোখৰ চিকুটি চিকুটি খাই আছিল মানুহজনে
মই আচৰিত হওঁ বানপানী হওঁতে এওঁ মৰা নাছিল
কচু কিনিবলৈ যাওঁতে দুৰ্ঘটনাত পতিত হোৱা নাছিল
ভূঁইকঁপতো জীয়াই আছিল
জীয়াই
থকাৰ প্ৰমাণপত্ৰ আছে তেওঁৰ
তেওঁক মই মৰি থকা দেখিছিলোঁ এটা সমদলত চিঞৰি
ঘূৰি আঁহোতে গাড়ীত মোক কৈছিল
মই মৰা বুলি ভাবি সকলোৱে মোক মালা পিন্ধাইছিল
জিয়াই জীয়াই
আমি
কলিজাৰ বোকাত ভূঁই ৰুই খাওঁ
কথা কৈ কৈ মাৰি আছিল মোক
মানুহজনে
নাৱৰ ব’ঠা মাৰিব নাজানে
খৰি কাটিব নাজানে
পিঠা বনাব নাজানে
মাটি ভগাব জানিছিল
গাড়ী
আছিল নচলায়
ফুলনি আছিল ফুল ৰুব নাজানে
তেওঁ
মৰা বুলি জানি দুখ কৰিছিলোঁ
বিলাত ফেৰৎ মানুহ এনেকৈ মৰে নে
ঢেঁকীয়া
বুটলা আঙুলিত পোকে ধৰে মোৰ
কাঁচিত কটা যোৱা কেঞা আঙুলিৰে মই মৰি মৰি খাওঁ
তেওঁৰ
অসুখ নাছিল
অথচ কাণ নাই৷ চকু নাই৷ ভৰি নাই৷
মুখ
আৰু হাত আছিল যাদুৰ
জীয়াই
থাকোঁতে তেওঁ মোৰ আঙুলিটো চুহি চুহি
মোক শুকুৱাই পেলাইছিল
কি
আচৰিত কলেজ এখনত
অফিচ-কাছাৰীত, বিধান সভাত, সাংসদ ভৱনত
তেওঁলোকো মৰাত পাৰ্গত হৈ উঠিছে
মই দেখিছিলোঁ কলিজা ফাটি মানুহবোৰ মৰি আছে তেওঁৰ সৈতে
বহু বছৰ ধৰি যি মানুহক সোধা হোৱা নাই— কেনে আছা
তেওঁলোকে কবি খেতি চিকুণাই আছিল
মানুহৰ গান গায়, মানুহৰ সাহিত্য পঢ়ে
সেই পাৰিতোষিকৰে জীয়াই থাকিব পাৰিলেহেঁতেন যেন লাগে, যাৰে তেওঁলৈ ধন খুচুৰাকৈ উঠে
মাটিৰ গোন্ধত
গোধূলিৰ গোন্ধত এলাৰ্জিত কেনেকৈ পাৰে
কোনোৱেই
সুৰক্ষিত নহয় তেওঁৰ হাতত
যদিওবা নিজৰ বুলি কৈ কিছুমানৰ পুতলা নাটত
ৰজাৰ ভাওত সন্তুষ্ট হৈ তেওঁ উপহাৰ দিয়ে
আৰু দৰ্শকৰ হাততালিত জী উঠি মোলৈ চাই
মাথোঁ
মানুহজনকলৈ মোৰ চিন্তা
তেওঁক সুধিলে তেওঁ কি ক’ব—
পানীত
মানুহ মৰোঁতে তেওঁ জীয়াই আছিল
গাত জুই লগাই ডিঙিত ৰছী বান্ধি মৰাসকল জী উঠে বুলি
আৰু
ন’ মেন্ছ লেণ্ডত এৰি দিব খুজিছিল ভেড়া
কেৱল
খোপাধৰাই মৰাদি নিজকে মাৰি পেলোৱা মানুহৰ চহৰত
ৰেষ্ট্যুৰেণ্টত বহি তেওঁক চাওমিন খাই থকা দেখিছিলোঁ
তাৰ
ভিতৰত এডাল সিৰা মোৰ
দীঘলিআটী, ৰহা,
নগাঁও, অসম৷
তেওঁৰ সৈতে কথা পাতি পাতি মৰি আহিছিলোঁ দিনক দিনে
বহুবাৰ বজাৰত তেওঁক ভাল বস্তু কিনা দেখিছোঁ
মৰাৰ পৰা দূৰলৈ উৰ্ত্তীৰ্ণ হোৱা এখন চহৰৰ মানুহ আছিল তেওঁ
তাৰ পাছত কেইবাবাৰো কথা কৈ কৈ মৰা দেখিছোঁ তেওঁক
নিজে নিজৰ নখ কামোৰে
চিকিৎসক এজনে লিৰিকি-বিদাৰি চাই আছিল
মই আচৰিত হওঁ বানপানী হওঁতে এওঁ মৰা নাছিল
কচু কিনিবলৈ যাওঁতে দুৰ্ঘটনাত পতিত হোৱা নাছিল
ভূঁইকঁপতো জীয়াই আছিল
তেওঁক মই মৰি থকা দেখিছিলোঁ এটা সমদলত চিঞৰি
ঘূৰি আঁহোতে গাড়ীত মোক কৈছিল
মই মৰা বুলি ভাবি সকলোৱে মোক মালা পিন্ধাইছিল
জিয়াই জীয়াই
কথা কৈ কৈ মাৰি আছিল মোক
খৰি কাটিব নাজানে
পিঠা বনাব নাজানে
মাটি ভগাব জানিছিল
ফুলনি আছিল ফুল ৰুব নাজানে
বিলাত ফেৰৎ মানুহ এনেকৈ মৰে নে
কাঁচিত কটা যোৱা কেঞা আঙুলিৰে মই মৰি মৰি খাওঁ
অথচ কাণ নাই৷ চকু নাই৷ ভৰি নাই৷
মোক শুকুৱাই পেলাইছিল
অফিচ-কাছাৰীত, বিধান সভাত, সাংসদ ভৱনত
তেওঁলোকো মৰাত পাৰ্গত হৈ উঠিছে
মই দেখিছিলোঁ কলিজা ফাটি মানুহবোৰ মৰি আছে তেওঁৰ সৈতে
বহু বছৰ ধৰি যি মানুহক সোধা হোৱা নাই— কেনে আছা
তেওঁলোকে কবি খেতি চিকুণাই আছিল
মানুহৰ গান গায়, মানুহৰ সাহিত্য পঢ়ে
সেই পাৰিতোষিকৰে জীয়াই থাকিব পাৰিলেহেঁতেন যেন লাগে, যাৰে তেওঁলৈ ধন খুচুৰাকৈ উঠে
মাটিৰ গোন্ধত
গোধূলিৰ গোন্ধত এলাৰ্জিত কেনেকৈ পাৰে
যদিওবা নিজৰ বুলি কৈ কিছুমানৰ পুতলা নাটত
ৰজাৰ ভাওত সন্তুষ্ট হৈ তেওঁ উপহাৰ দিয়ে
আৰু দৰ্শকৰ হাততালিত জী উঠি মোলৈ চাই
তেওঁক সুধিলে তেওঁ কি ক’ব—
গাত জুই লগাই ডিঙিত ৰছী বান্ধি মৰাসকল জী উঠে বুলি
ৰেষ্ট্যুৰেণ্টত বহি তেওঁক চাওমিন খাই থকা দেখিছিলোঁ
শ্ৰব্য ৰূপ
