অমৃত গোস্বামী
‘এইবিধ চৰ্পত স্বাস্থ্যৰ বাবে বৰ উপকাৰী, বিজয়ে অসমৰ পৰা অনা কুঁজী থেকেৰাৰ চৰ্পত৷ খাবলৈও সোৱাদ লগা৷ কুঁজী থেকেৰা অসমত যথেষ্ট পৰিমাণে পোৱা যায়৷ গৰমৰ দিনত আমি প্ৰায়েই খাওঁ, পেট ঠাণ্ডা কৰি ৰাখে৷” — এই বুলি কৈ পুণা নিবাসী হাজৰিকাৰ মহাৰাষ্ট্ৰীয়ান পৰিবাৰে, আমি তেখেতসকলৰ ঘৰ গৈ পোৱাৰ পিচতে, সুন্দৰ, আলংকাৰিক, কাচৰ ৰঙীন গিলাচত, শৰ্মা আৰু মোক পুৰণি কুঁজীথেকেৰাৰ চৰ্পত একো গিলাছকৈ আগ বঢ়াই দিছিল৷ বিজয় হজৰিকা সেই সময়ত ঘৰত নাছিল, আমি তেখেতসকলৰ ঘৰ গৈ পোৱাৰ কিছু সময়ৰ পাছতহে তেখেত আহি ঘৰ সোমাইছিলহি৷ আমাক চৰ্পত দিয়াৰ সময়ত হাজৰিকাৰ পৰিবাৰে আমিও যে অসমীয়া, হয়তো সেইটো কথা পাহৰিয়েই গৈছিল৷
কেইদিনমান বেলিটোৱে ৰাতিপুৱাতে খাওঁ খাওঁ মূৰ্তি ধৰি ওলাই আছে৷ আজিও বেছ গৰম পৰিব চাগৈ৷ গৰমত পেটলৈ ভাল বুলি কালি ৰাতিয়েই থেকেৰা কেইফুটামান চিঁচাৰ গিলাছ এটাত তিয়াই থৈছিলোঁ৷ আজি এয়া খাবলৈ লওঁতে হাজৰিকাৰ পৰিবাৰে সুদূৰ পুণাত অসমৰ কুঁজী থেকেৰাৰ প্ৰশংসা কৰি, থেকেৰাৰ চৰ্পত আগ্ৰহেৰে খুউৱাৰ ছবিখন মনলৈ আহিল৷
থেকেৰা পেটৰ অগ্নিবৰ্ধক বা জীৰ্ণকাৰী শক্তিবৰ্ধক৷ সৰুতে পেটটো চিকুট মাৰি ধৰিলে, মায়ে পিছদিনা খালিপেটত খুউৱাৰ কাৰণে থেকেৰা পানীত তিয়াই থয়৷ পাছদিনা পুৱা তেনে থেকেৰা-পানী খায়েই তেতিয়া আমি পেট-কামোৰণি বা পেট চিকুট মাৰি ধৰা অসুখৰ পৰা সকাহ পাইছিলোঁ৷
পুৰণি কালৰ পৰাই অসমীয়া মানুহে থেকেৰাক ঔষধ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰি আহিছে৷ বৰ থেকেৰা, কুঁজী থেকেৰা আৰু ৰূপহী থেকেৰা নামৰ তিনিবিধ থেকেৰাৰ ভিতৰত কুঁজী থেকেৰাতে ঔষধী গুণ অধিক মাত্ৰাত পোৱা যায়৷
ঔষধৰ উপৰিও অসমীয়া খাদ্য ৰন্ধনৰ বেলিকাও থেকেৰা উপকৰণ ৰূপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়৷ থেকেৰা এবিধ মিঠা সোৱাদযুক্ত টেঙা৷ সেইবাবেই থেকেৰাটেঙা দি ৰন্ধা অসমীয়া মানুহৰ প্ৰিয়, মাছৰ টেঙা জোলখন খাবলৈ বৰ সুস্বাদু হয়; টেঙা-মিঠা৷
আমাৰ পুৰণা ঘৰৰ বাৰীৰ উত্তৰ ফালৰ ঢাপটোত এজোপা প্ৰকাণ্ড কুঁজী থেকেৰাৰ গছ আছিল৷ এনেকুৱা দিনত সেই থেকেৰাজোপাৰ পৰা কিছুমান থেকেৰা তল সৰি, আৰু কিছুমান কেৰ্কেটুৱাই আধা খাই নষ্ট কৰি তলত পেলোৱা থেকেৰাৰে, গছজোপাৰ তলখন গেৰেকনি হৈ থাকে৷ ‘বাৰীৰ ঘাঁহে গোহালিৰ গৰুৱে ৰাহি নাহে’ বোলা আপ্তবাক্যষাৰ তেতিয়াৰ আমাৰ ঘৰৰ সেই থেকেৰাজোপাৰ থেকেৰাবোৰৰ ক্ষেত্ৰত সুন্দৰকৈ প্ৰযোজ্য হৈছিল৷ মাৰ বাহিৰে থেকেৰা যে কিবা এবিধ ভাল বস্তু, আদৰেৰে সাঁচি-ৰাখি থ’ব লগা বস্তু, সেই কথা আন কোনোৱেই গ্ৰাহ্য নকৰিছিল৷ মায়েহে কেৱল, ‘থেকেৰাবোৰ গোটেই নষ্ট হ’ব এতিয়া, পৰাব লাগিছিল, ৰ’দত দি শুকুৱাব লাগিছিল’ , ইত্যাদি ইত্যাদি কথাকৈ ইচ্ ইচাই থাকে৷
শেষত যেনিবা খৰি ফালিবলৈ বা জেওৰা-জপনাৰ কাম কৰিবলৈ ঘৰলৈ অহা কোনোবা মানুহৰ হতুৱাই থেকেৰাবোৰ মায়ে গছৰ পৰা পৰোৱাৰ ব্যৱস্থা এটা কৰে৷ পাছত মায়ে সেই থেকেৰাবোৰৰ ভিতৰৰ গুটিবোৰ গুচাই, থেকেৰাবোৰ চকল-চকলকৈ কাটি ৰ’দত ডাঙৰ বাঁহৰ ঢাৰি এখন পাৰি, তাতে কেইবাদিনো ধৰি শুকাবলৈ মেলি দিয়ে৷ এইদৰে শুকাবলৈ দিয়া থেকেৰাবোৰ প্ৰথমৰ দুদিনমান বৰ যত্ন ল’ব লাগে৷ চকলা-চকলকৈ কটা এঠাযুক্ত থেকেৰাবোৰ ঢাৰিখনত কেইদিনমানলৈ লাগি লাগি ধৰে৷ প্ৰতেক দিনা এইদৰে ৰ’দত দিয়া থেকেৰাবোৰ, আবেলি পৰত তামোলকটাৰী এখনৰ আগটোৰে, বা বাঁহৰ এবেগেতমান দীঘল কাঠি এডালৰে খুঁচি খুঁচি ঢাৰিখনৰ পৰা এৰুৱাই, খৰাহি বা অন্য কিবা এটা পাত্ৰত থ’ব লাগে৷ পাছদিনাখন আকৌ আগদিনাৰ দৰে ঢাৰিখনত ৰ’দত দি শুকুৱাব লাগে৷ এইদৰে ৰ’দত দি শুকুওৱা থেকেৰাখিনিৰ পাছলৈ অৱশ্যে এই এঠা লাগি ধৰাটো ক্ৰমান্বয়ে কমি আহে৷ একে লেঠাৰিয়ে কেইবাদিনো ধৰি শুকুওৱাৰ পাছত, ৰ’দত শুকাই থেকেৰাখনিৰ পৰিমাণটোও কমি আহে৷ প্ৰথম অৱস্থাত কাটি ৰ’দত দিয়াৰ সময়ত এপাচিমান হোৱা থেকেৰাখিনি, পাছলৈ শুকাই কমি নাওমান খৰহি এটাৰ এখৰাহিমানহে হয়গৈ৷ কেইবাদিনো ধৰি এনেদৰে টান ৰ’দত দি শুকুওৱা থেকেৰাবোৰৰ বৰণটো পাছলৈ কিচকিচিয়া ক’লা হৈ পৰে৷ শুকাই কৰ্কৰীয়া মৰা শুকান থেকেৰাবোৰ একেবাৰে শেষত গৈ যেতিয়া চিঁচাৰ ডাঙৰ বৈয়াম এটাতে অঁটা হয়, মায়ে তেতিয়া থেকেৰাখিনত মিঠাতেল অকণমান সানি বৈয়াম এটাত ভৰাই থয়৷ এনেদৰে মিঠাতেল সানি বৈয়ামত ভৰাই থোৱা থেকেৰাবোৰ বোলে কেইবা বছৰলৈও ভালে থাকে৷
থেকেৰা পুৰণি হ’লেহে বেছি ভাল হয়৷ চোকো বৃদ্ধি পায়, ঔষধী গুণো বৃদ্ধি পায়৷ —ওচৰৰ মানুহে তেওঁলোকৰ ব্যৱহাৰৰ বাবে সদায় পুৰণি থেকেৰাহে বিচাৰে৷
“কুঁজী থেকেৰাৰ চৰ্পত যে মানুহে উৎকৃষ্ট ঔষধী পানীয় বুলি আৱিষ্কাৰ কৰিলে, কোনে কৰিলে ৰেক’ৰ্ড নাই বুলিয়েই সেইটো তুচ্চ আবিষ্কাৰ বুলিমনে?”
ঠিকনা :
চাৰ্ভে, চন্দন নগৰ, বেলতলা, গুৱাহাটী -৭৮১০২৮
ভ্ৰাম্যভাষ - ৯৪৩৫০
১৪৪৫৫
