পঙ্কজ প্ৰতিম বৰদলৈ
সমসাময়িক পৃথিৱীখনত তথ্যৰ অভূতপূৰ্ব প্ৰৱেশ, দ্ৰুত প্ৰযুক্তিগত উন্নতি, আৰু বিশ্বব্যাপী তাৎক্ষণিক যোগাযোগ ব্যৱস্থাই মানৱ সমাজৰ অভূতপূৰ্ব উন্নতিকে সূচাইছে। কিন্তু এই
ইতিবাচক বিকাশৰ সমান্তৰালভাৱে এটা উদ্বেগজনক ধাৰাও উত্থাপন হৈছে : চিন্তাৰ মেৰুকৰণ। ৰাজনৈতিক, সাংস্কৃতিক আৰু সামাজিক ৰেখাৰে মতামতসমূহ ক্ৰমান্বয়ে
বিভক্ত হৈ পৰা পৃথিৱীখনত, এই প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ গতিপথত বিজ্ঞানমনস্ক চিন্তাৰ
প্ৰয়োগ অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ হৈ পৰিছে।
বৰ্তমানৰ
বিশ্বব্যৱস্থাত চিন্তাৰ মেৰুকৰণৰ দ্ৰুত গতিশীলতা আৰু এই প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ সমাধান আৰু প্ৰশমনত বিজ্ঞানমনস্ক চিন্তাৰ ভূমিকাৰ আলোচনা অপৰিহাৰ্য হৈ পৰিছে।
বৰ্তমান সময়ত এই দিশত ৰাজনৈতিক মেৰুকৰণে নতুন উচ্চতা লাভ কৰিছে, গভীৰ মতাদৰ্শগত বিভাজনে সমাজৰ মানসিক বাগধাৰাক প্ৰতিনিধিত্ব কৰিছে। জনপ্ৰিয় প্ৰতিবাদী আন্দোলন আৰু বিভাজিত চিন্তাই ইন্ধন যোগাই সৃষ্টি কৰা চৰম স্থিতিয়ে আপোচ আৰু ঐকমতৰ যোগেদি এক সহজ পৰিৱেশ সৃষ্টিৰ সম্ভাৱনীয়তাকো নস্যাৎ কৰিছে। এনে মেৰুকৰণৰ পৰিণতি হৈছে সমাজ বা দেশৰ উন্নয়নৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় আঁচনি গ্ৰহনৰ শিথিলতা, ৰাজনৈতিক আৰু ৰাজহুৱা প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ ওপৰত থকা আস্থাৰ ব্যাপক খহনীয়া আৰু সকলো
সামাজিক স্তৰতে অস্বাভাৱিক উত্তেজনাৰ বৰ্হিপ্ৰকাশ আদি দেখা গৈছে। সাংস্কৃতিক পাৰ্থক্য আৰু পৰিচয়ৰ ৰাজনীতিয়ে মেৰুকৰণত
অধিক অৰিহণা যোগায়। জাতি, ধৰ্ম
আৰু জাতীয় পৰিচয়ৰ সৈতে জড়িত বিষয়সমূহ ৰাজহুৱা বাগধাৰত ক্ৰমান্বয়ে একধৰণৰ অস্ত্ৰ হিচাপে ব্যৱহৃত হৈছে। যাৰ ফলত "আমি বনাম তেওঁলোক"
এই ধৰণৰ মানসিকতাক গঢ়ি উঠিছে। ফলত সমাজসমূহে সহনশীলতা, বুজাবুজি আৰু সংহত গ্ৰহনযোগ্যতা আদিৰ সৈতে সমাজৰ নিবাসী সকলক একাত্মভাৱে সংপৃক্ত কৰাত বিফল হৈছে।
অৰ্থনৈতিক বৈষম্য হৈছে মেৰুকৰণৰ আঁৰৰ চালিকা শক্তি, ই সামাজিক আৰু অৰ্থনৈতিক নীতিৰ দৃষ্টিভংগীক প্ৰভাৱিত
কৰে। ধন আৰু সুযোগৰ বৈষম্যই ক্ষোভ আৰু হতাশাৰ জন্ম দিব পাৰে, যাৰ ফলত চৰকাৰৰ ভূমিকা, সামাজিক কাৰ্যসূচী আৰু সম্পদৰ বিতৰণৰ বিষয়ে মিথ্যা পৰিৱেশৰ সৃষ্টি হয়। আৰ্থ-সামাজিক অস্থিৰতাই সমাজৰ ভিতৰত বিভাজন আৰু অধিক ভয়াৱহ কৰি
তোলে।
ডিজিটেল মাধ্যম আৰু ছ’চিয়েল নেটৱৰ্কৰ আগমনে চিন্তাৰ মেৰুকৰণ আৰু বৃদ্ধি আৰু ত্বৰান্বিত কৰাত উল্লেখযোগ্য ভূমিকা পালন কৰিছে। বিশেষকৈ ছ’চিয়েল মিডিয়া প্লেটফৰ্মসমূহে এনে এক পৰিৱেশৰ সৃষ্টি কৰে য’ত ব্যক্তিসকলে মূলতঃ তেওঁলোকৰ বৰ্তমানৰ বিশ্বাসৰ সৈতে মিল থকা তথ্যৰ সন্মুখীন হয়। এনে নিৰ্বাচিত তথ্য আৰু মতাদৰ্শৰ পুনঃ পুনঃ প্ৰদৰ্শনে সাধাৰণ ব্যক্তিৰ পূৰ্বতে থকা চিন্তা আৰু ধাৰণাক অধিক শক্তিশালী কৰে আৰু ভিন্ন দৃষ্টিকোণেৰে বিষয়টোৰ পৰ্যালোচনা কৰা সম্ভৱ নহয়গৈ যি মেৰুকৰণক লাভান্বিত কৰে। ডিজিটেল প্লেটফৰ্মৰ জৰিয়তে তথ্যৰ দ্ৰুত প্ৰচাৰেও ভুল তথ্য প্ৰসাৰত সহায় কৰি মেৰুকৰণত অৰিহণা যোগায়। ভুৱা বা বিভ্ৰান্তিকৰ তথ্যই অতি দ্ৰুতভাৱে জনপ্ৰিয়তা লাভ কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত এক বিকৃত বাস্তৱতাৰ সৃষ্টি হয় যিয়ে চলি অহা বিশ্বাসক শক্তিশালী কৰে আৰু বিভিন্ন মতাদৰ্শগত শিবিৰৰ মাজৰ ব্যৱধান বৃদ্ধি কৰে। লাইক, শ্বেয়াৰ, আৰু ৰিটুইটৰ দৰে বৈশিষ্ট্যৰ সৈতে সামজিক মাধ্যম প্লেটফৰ্মসমূহৰ ডিজাইনে আৱেগিকভাৱে সঞ্চালিত বিষয়বস্তুৰ বিস্তাৰক প্ৰৰোচিত কৰে। বিষয়বস্তুতকৈ চাঞ্চল্য সৃষ্টিত অগ্ৰাধিকাৰ দিয়ে, যিয়ে ৰাজহুৱা বাকধাৰৰ মেৰুকৰণত অৰিহণা যোগায়।
মেৰুকৰণৰ অন্যতম প্ৰাথমিক পৰিণতি হ’ল সামাজিক সংহতিৰ খহনীয়া। সমাজবোৰ অধিক বিভক্ত হোৱাৰ লগে লগে ভাগ-বতৰা কৰা মূল্যবোধ আৰু সামূহিক পৰিচয়ৰ ভাৱ দুৰ্বল হৈ পৰে। ইয়াৰ ফলত সামাজিক বিভাজন বৃদ্ধি পাব পাৰে, যাৰ ফলত সাধাৰণ প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ সৈতে মোকাবিলা কৰা আৰু সামূহিক লক্ষ্যত উপনীত হোৱাটো প্ৰত্যাহ্বানজনক হৈ পৰে। মেৰুকৰণ প্ৰায়ে চৰকাৰ, সংবাদ মাধ্যম, আনকি বৈজ্ঞানিক কৰ্তৃপক্ষকে ধৰি ৰাজহুৱা প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ ওপৰত থকা আস্থা হ্ৰাসৰ সৈতে সম্পৰ্কিত। যেতিয়া জনতাই এই প্ৰতিষ্ঠানসমূহক কোনো বিশেষ মতাদৰ্শৰ সৈতে মিল থকা বুলি অনুভৱ কৰে, তেতিয়া আস্থা হ্ৰাস হয় আৰু সন্দেহ ঘনীভূত হয়। সামাজিক আৰু চৰকাৰী অনুষ্ঠানৰ ওপৰত এই আস্থাহীনতাই গণতন্ত্ৰৰ সঠিক পৰিচালনা আৰু সমাজৰ জটিল সমস্যাসমূহৰ সমাধানৰ আচঁনি গ্ৰহন আৰু ৰূপায়নৰ ক্ষমতাৰ ওপৰত গভীৰ প্ৰভাৱ পেলায়।
চৰম পৰ্যায়ত মেৰুকৰণ সামাজিক আৰু ৰাজনৈতিক সংঘাতলৈ পৰিণত হ’ব পাৰে। যেতিয়া বিৰোধী গোটসমূহে ইজনে সিজনক অস্তিত্বৰ ভাবুকি হিচাপে গ্ৰহণ কৰে, তেতিয়া হিংসা আৰু সামাজিক অশান্তিৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি পায়। ইতিহাসে দেখুৱাইছে যে মেৰুকৃত সমাজবোৰ ৰাজনৈতিক অস্থিৰতা আৰু উত্তাল পৰিস্থিতিৰ দ্বাৰা অধিক ক্ষতিগ্ৰস্ত। বৰ্তমান সময়ে এই পৰিস্থিতিৰ ব্যাপক সন্মুখীন হৈছে। আফ্ৰিকাৰ দেশ সমূহ আৰু বিশ্বৰ শেহতীয়া ঘটনাৱলী ইয়াৰে নিদৰ্শন।
মেৰুকৰণৰ মোকাবিলা কৰিবৰ বাবেই বিজ্ঞানমনস্ক চিন্তাৰ প্ৰয়োজনীয়তা আহি পৰিছে। অভিজ্ঞতাভিত্তিক প্ৰমাণ, সমালোচনাত্মক বিশ্লেষণ আৰু মুক্ত দৃষ্টিভংগীয়ে, বিজ্ঞানমনস্ক চিন্তাধাৰাৰ জৰিয়তে মেৰুকৰণৰ সৈতে মোকাবিলা কৰাৰ বাবে এক বাট মুকলি কৰি দিব পাৰে। বিজ্ঞানমনস্ক চিন্তাৰ মূল নীতিসমূহৰ ভিতৰত সংশয়বাদ, বস্তুনিষ্ঠতা আৰু প্ৰমাণভিত্তিক যুক্তিৰ প্ৰতি দায়বদ্ধতা আদি অন্তৰ্ভুক্ত। এই নীতিসমূহ সমাজৰ প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰয়োগ কৰিলে অধিক যুক্তিসংগত আৰু তথ্যভিত্তিক ৰাজহুৱা চিন্তাৰ প্ৰকাশ আৰু প্ৰচাৰ কৰিব পৰা যাব।
ভুল তথ্য আৰু পক্ষপাতমূলক বিষয়বস্তুৰ নিৰ্বাচিতভাৱে উন্মোচনৰ সন্মুখত সমালোচনাত্মক চিন্তাধাৰাক প্ৰসাৰ কৰাটো সৰ্বোচ্চ প্ৰয়োজনীয় পদক্ষেপ। বৈজ্ঞানিক চিন্তাধাৰাই ব্যক্তিক, অনুমানক লৈ প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰিবলৈ, তথ্যৰ উৎসৰ সমালোচনাত্মক মূল্যায়ন কৰিবলৈ আৰু তথ্য আৰু মতামতৰ মাজত পাৰ্থক্যক অনুধাৱন কৰিবলৈ সহায় কৰে। প্ৰায়ে মেৰুকৃত দৃষ্টিভংগীক শক্তিশালী কৰা ভুল তথ্যৰ বিস্তাৰৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়াত এই দিশটোৰ অত্যন্ত প্ৰয়োজনীয়তা আছে। বৈজ্ঞানিক চিন্তাধাৰাই প্ৰমাণভিত্তিক সিদ্ধান্ত গ্ৰহণৰ গুৰুত্বৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে। মেৰুকৃত পৃথিৱীখনত, য’ত আচঁনিসমূহৰ বাছনিসমূহো প্ৰায়ে মতাদৰ্শগত বিবেচনাৰ দ্বাৰা পৰিচালিত হয়, তাত অভিজ্ঞতাভিত্তিক প্ৰমাণৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীলতাই তথ্যভিত্তিক আলোচনাৰ বাবে এক উমৈহতীয়া ভিত্তি প্ৰদান কৰে। কঠোৰ গৱেষণা আৰু তথ্য বিশ্লেষণৰ ভিত্তিত প্ৰণয়ন কৰা আচঁনিয়ে মতাদৰ্শগত বিভাজন দূৰ কৰাৰ সম্ভাৱনা বেছি থাকে।
বিজ্ঞানমনস্ক চিন্তাধাৰাই অনুসন্ধান আৰু আলোচনাৰ ক্ষেত্ৰত মুক্ত দৃষ্টিভংগীৰ পোষকতা কৰে। ব্যক্তিসকলক ভিন্ন দৃষ্টিভংগীৰে জড়িত হ’বলৈ উৎসাহিত কৰাটো, আনকি তেওঁলোকৰ পূৰ্বৰ বিশ্বাসক প্ৰত্যাহ্বান জনোৱা দৃষ্টিভংগীকো, মতাদৰ্শগত বাধাসমূহ ভাঙি পেলোৱাৰ বাবে অতি প্ৰয়োজনীয়। প্ৰমাণ আৰু যুক্তিৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি গঠনমূলক আলোচনাই সমাজৰ সংহতিৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় বুজাবুজি আৰু আপোচৰ সুবিধা প্ৰদান কৰে।
বৈজ্ঞানিক চিন্তাধাৰাই মেৰুকৰণক লাঘৱ কৰাৰ সম্ভাৱনা থকাৰ পিছতো ইয়াৰ প্ৰয়োগত প্ৰত্যাহ্বানৰ সৃষ্টি হয়। সংশয় , ভুল তথ্য, বৈজ্ঞানিক বিষয়সমূহৰ ৰাজনীতিকৰণ আদি কাৰকৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত বিজ্ঞানৰ প্ৰতি জনসাধাৰণৰ অনীহাই আঁচনি আৰু ৰাজহুৱা বিষয়ত প্ৰমাণভিত্তিক আৰু শুদ্ধ দৃষ্টিভংগী গ্ৰহণ কৰাত বাধাৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে। ব্যক্তিগত বিশ্বাস গঢ় দিয়াত আৱেগিক কাৰক আৰু জ্ঞানীয় পক্ষপাতিত্বই উল্লেখযোগ্য ভূমিকা পালন কৰে। বৈজ্ঞানিক চিন্তাধাৰাত ব্যক্তিয়ে এই পক্ষপাতিত্ব আৰু আৱেগবোৰ অতিক্ৰম কৰিব পাৰিব লাগিব, যিবোৰ গভীৰভাৱে শিপাই থাকিব পাৰে। এই মানসিক বাধাসমূহ চিনাক্ত আৰু সমাধান কৰাটো অধিক যুক্তিসংগত আৰু বস্তুনিষ্ঠ ৰাজহুৱা বাগধাৰাৰ সৃষ্টিৰ বাবে অতি প্ৰয়োজনীয়।
সমাজৰ প্ৰত্যাহ্বানৰ জটিলতাক স্বীকাৰ কৰি সমাজ বিজ্ঞানৰ সৈতে বৈজ্ঞানিক চিন্তাধাৰাক একত্ৰিত কৰি আন্তঃবিভাগীয় পদ্ধতিৰ জৰিয়তে মেৰুকৰণক মোকাবিলাৰ চেষ্টা কৰাতো অতি প্ৰয়োজনীয়। সমাজ বিজ্ঞানীসকলে মেৰুকৰণৰ মানৱীয় দিশ যেনে আৱেগৰ ভূমিকা, পৰিচয় আৰু সামাজিক গতিশীলতাৰ বিষয়ে মূল্যৱান অন্তৰ্দৃষ্টি আগবঢ়াব পাৰে। প্ৰাকৃতিক আৰু সমাজ বিজ্ঞানীসকলৰ মাজত সহযোগিতামূলক প্ৰচেষ্টাই অধিক ব্যাপক সমাধানৰ সূচনা কৰিব পাৰে।
বিজ্ঞানমনস্ক চিন্তাধাৰা নৈতিক বিবেচনাৰ পৰা বঞ্চিত নহয়। যিহেতু বিজ্ঞানে ৰাজহুৱা নীতি আৰু সমাজৰ নীতি-নিয়মক অৱগত কৰে, সেয়েহে বৈজ্ঞানিক তথ্যৰ নৈতিক প্ৰভাৱৰ বিষয়ে বিবেচনা কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয়। বিজ্ঞানী আৰু নীতি নিৰ্ধাৰকসকলে প্ৰমাণভিত্তিক সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ আৰু নৈতিক বিবেচনাৰ মাজৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰিব লাগিব, যাতে বৈজ্ঞানিক উন্নতিয়ে সমাজৰ মংগলত ইতিবাচক অৰিহণা যোগায়।
বিজ্ঞানমনস্ক চিন্তাধাৰাই বহুপৰিমাণে সামাজিক ৰাজনৈতিক মেৰুকৰণক মোকাবিলা কৰিব পাৰে। একেসময়তে আন কিছু কাৰকেও এই দিশত অৰিহণা যোগাব পাৰে। সংবাদ মাধ্যমৰ কেন্দ্ৰিক সাক্ষৰতা বৃদ্ধি কৰাটো মেৰুকৰণ প্ৰশমনৰ এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ পদক্ষেপ। জনতাক তথ্য কেনেকৈ সমালোচনাত্মকভাৱে মূল্যায়ন কৰিব পাৰি, পক্ষপাতিত্ব চিনাক্ত কৰিব পাৰি আৰু অনলাইন প্লেটফৰ্ম সমূহ কেনেকৈ ফলপ্ৰসূ ভাৱে ব্যৱহাৰ কৰিব লাগে সেই বিষয়ে শিক্ষিত কৰিলে তেওঁলোকক অধিক ভিন্ন দৃষ্টিভংগীৰ প্ৰতি সহনশীল হ’ব পাৰিব আৰু মতামতৰ গ্ৰহনযোগ্যতা বৃদ্ধি পাব। মতাদৰ্শগত বিভাজন দূৰ কৰাৰ বাবে সমাজিক দৃষ্টিভংগীৰ প্ৰসাৰ কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয়। সন্মানজনক আৰু মুকলি আলোচনাক উৎসাহিত কৰিলে ব্যক্তিসকলে শত্ৰুতাৰ আশ্ৰয় নোলোৱাকৈ নিজৰ মতামত প্ৰকাশ কৰিব পাৰে। বিতৰ্কিত বিষয়সমূহৰ ওপৰত গঠনমূলক কথোপকথনৰ সুবিধা প্ৰদান কৰা পদক্ষেপে বাধাসমূহ ভাঙি পেলোৱাত আৰু বুজাবুজি গঢ়ি তোলাত সহায় কৰিব। ব্যক্তিসকলক তেওঁলোকৰ তথ্যৰ উৎসৰ ভিন্নতা বৃদ্ধি কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰাটো একপক্ষীয় ভাৱধাৰক অতিক্ৰম কৰাৰ বাবে অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। সংবাদ মাধ্যমৰ সাক্ষৰতাক প্ৰসাৰিত কৰি, স্বতন্ত্ৰ সাংবাদিকতাক সমৰ্থন কৰি, নিজৰ দৃষ্টিভংগীৰ পৰা পৃথক দৃষ্টিভংগী সক্ৰিয়ভাৱে বিচাৰি উলিয়াই এই কাম সম্ভৱ হ’ব পাৰে। গণতান্ত্ৰিক সমাজত সক্ৰিয়ভাৱে অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ ব্যক্তিক প্ৰস্তুত কৰাত নাগৰিক শিক্ষাই গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে। সমালোচনাত্মক চিন্তাধাৰাৰ দক্ষতা শিকোৱা, গণতান্ত্ৰিক নীতিৰ বুজাবুজিৰ প্ৰসাৰ ঘটাই, আৰু নাগৰিক সংযোগৰ গুৰুত্বৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি শিক্ষাই অধিক তথ্যভিত্তিক আৰু অংশগ্ৰহণমূলক নাগৰিকত্ব সৃষ্টিত অৰিহণা যোগাব পাৰে।
অৰ্থনৈতিক বৈষম্য দূৰ কৰাটো মেৰুকৰণ হ্ৰাস কৰাৰ বাবে এক মৌলিক প্ৰয়োজনীয়তা। আয়ৰ বৈষম্য হ্ৰাস কৰা, প্ৰান্তীয় গোটসমূহৰ বাবে অৰ্থনৈতিক সুযোগ প্ৰদান কৰা, আৰু সামাজিক গতিশীলতাক প্ৰসাৰ কৰা আদি নীতিয়ে মেৰুকৰণত অৰিহণা যোগোৱা আৰ্থ-সামাজিক উত্তেজনাসমূহ দূৰ কৰাত সহায় কৰিব পাৰে।
বৰ্তমানৰ বিশ্বব্যৱস্থাত চিন্তাৰ মেৰুকৰণ ৰাজনৈতিক, অৰ্থনৈতিক আৰু সাংস্কৃতিক কাৰকসমূহৰ মাজত গভীৰ শিপাই থকা এক জটিল আৰু বহুমুখী পৰিঘটনা। ডিজিটেল যুগে এই মেৰুকৰণক ত্বৰান্বিত আৰু বৃদ্ধি কৰি, দুয়োটা দিশতে সামাজিক সংহতি আৰু গণতান্ত্ৰিক মূল্যবোধ বজাই ৰাখিব বিচৰা সমাজসমূহৰ বাবে নতুন প্ৰত্যাহ্বানৰ সৃষ্টি কৰিছে। মেৰুকৰণৰ পৰিণতিবোৰ- যেনে সামাজিক আস্থাৰ খহনীয়া আৰু সংঘাতৰ তীব্ৰতা স্বীকাৰ আদি দিশবোৰৰ সঠিক অনুধাৱনে এই বিষয়টোৰ সমাধানৰ দিশত তাতক্ষণিক ব্যৱস্থা গ্ৰহণৰ প্ৰয়োজনীয়তাক সূচায়।
শেষত, বৈজ্ঞানিক চিন্তাৰ নীতিসমূহ আকোৱালি লৈ ব্যক্তি, সম্প্ৰদায় আৰু জাতিসমূহে মেৰুকৰণ অতিক্ৰম কৰাৰ দিশত কাম কৰিব পাৰে আৰু সমসাময়িক বিশ্বৰ জটিল প্ৰত্যাহ্বানসমূহ সামূহিকভাৱে মোকাবিলা কৰাৰ দিশত কাম কৰিব পাৰে। মেৰুকৰণ প্ৰশমনৰ বাবে গ্ৰহণ
কৰা ব্যৱস্থাসমূহ যেনে- সংবাদ মাধ্যমৰ সাক্ষৰতা, ৰাজহুৱা মতামতৰ প্ৰসাৰ, তথ্যৰ উৎসৰ ভিন্নতা আৰু অন্তৰ্নিহিত অৰ্থনৈতিক বৈষম্যসমূহ সমাধান কৰাকে ধৰি একাধিক পদ্ধতি সামৰি ল’ব লাগিব। অধিক তথ্যনিৰ্ভৰ, আৰু সহানুভূতিশীল নাগৰিকৰ সৃষ্টি কৰি সমাজসমূহে বৈচিত্ৰ্য, ঐক্য, সহানুভুতি আৰু উমৈহতীয়া লক্ষ্যৰ দ্বাৰা এক বিকশিত বিশ্বব্যৱস্থা সৃষ্টিৰ দিশত কাম কৰিব পাৰে। এই প্ৰচেষ্টাসমূহৰ জৰিয়তেই মেৰুকৰণৰ বিভাজনকাৰী সোঁতক প্ৰত্যাহ্বান জনাব পৰা যাব, আৰু অধিক সংহত আৰু সুষম বিশ্বব্যাপী সমাজৰ কল্পনা কৰিব পৰা যাব।
