ধ্ৰুৱজ্যোতি দাস
এইযে কিছুমান
খাকীৰ তলত থকা জীৱ
কিনো বনৰীয়া পাই !
ধেৎ, বনৰীয়া বুলিব নোৱাৰিচোন
বনৰীয়া বুলিলে কপৌফুলবোৰলৈহে
মনত পৰে৷
কপৌফুল বা নাগচম্পা নহয়৷ খাকী পোচাক৷
কিছুমান খাকী পোচাক৷
খাকীৰ তলত বাঢ়ে দাঁত : মূলাহেন...
খাকীৰ তলত বাঢ়ে নখ : কুলাহেন...
ৰাতিতো কথাই নাই
দিনতো এন্ধাৰ আনিব পাৰে খাকীয়ে
বাটত৷ পথৰ কাষৰ নিমাখিত পাচলি বেপাৰীৰ
পাচলিবোৰ গচকি তচ্নচ্ কৰিব পাৰে৷
অপাৰ শক্তি৷ অপাৰ ক্ষমতা৷
পেটৰ জুই নুমুৱাবলৈ লক্ডাউনত চুপেচাপে
বিকিবলৈ অনা মাছ এটা কাঢ়ি নিব পাৰে
খাকীয়ে আৰু ঘৰত দকচি খাব পাৰে৷
মাছুৱৈৰ জুহালৰ পানীত বহাবলৈ
এটাও চাউল নাই সেইদিনা
সেইকথাও জানে খাকীয়ে৷
নিছলা পথচাৰীক
বিয়াগোম কোনোবাৰ গাড়ীয়ে মহতিয়াই যোৱা
খাকীয়ে নেদেখাকৈ থাকিব জানে৷
নেতা-মন্ত্ৰীৰ কনভয়ৰ বাবে ছিৰিয়াছ ৰোগীৰ
এম্বুলেঞ্চক নিৰ্দয়ভাৱে ৰখাই থ’ব জানে খাকীয়ে৷
দাৰিদ্ৰ আৰু মাতৃক
সকাহ দিবলৈকে কিবা এটা কৰি ডেলিভাৰী বয়
হোৱা ছাত্ৰক প্ৰহাৰ কৰিব পাৰে খাকীয়ে৷
অপাৰ শক্তি৷ অপাৰ ক্ষমতা৷
দেশৰ দাৰিদ্ৰ নেদেখাকৈ থাকিব জানে খাকীয়ে৷
দেশৰ দাৰিদ্ৰলৈ নোচোৱাকৈ থাকিব জানে খাকীয়ে৷
আক-তাক চিকুতি চৰতীয়া গোটাই গোটাই
চৰতীয়াৰ বাবে মোনা৷ জেপৰ মোনা৷
চৰতীয়া সোমাব পৰা হাতৰ লাঠীত গোপন ফুটা৷
এই বাটৰ বাবে বীৰ সাজে খাকী৷
খাকী পোছাক৷ কিছুমান খাকী পোছাক৷
খাকীৰ তলত বাঢ়ে দাঁত : মূলাহেন...
খাকীৰ তলত বাঢ়ে নখ : কুলাহেন...
উপসংহাৰ :
আপোন ভূমিৰ সীমাত যেতিয়া বাহিৰৰ বেদখল
বহু ভিতৰলৈকে বেদখল :
তেতিয়া বিয়াগোম দাঁতবোৰ বিয়াগোম নখবোৰ
নোহোৱা হয় আৰু
নেজ গজে৷ নেজ পেলাই তেতিয়া
খাকীবোৰ দৌৰে...