অংকুৰণ আৰ্ফ
(ক)
সান্ধ্য
সময়৷ এটা ছায়ামূৰ্তি৷ গছৰ মূঢ়াৰ দৰে বৈধ৷ মুনিচুনি এই পৰত সেই পুৰণি পৰিত্যক্ত কোঠাটোতে
আৱদ্ধ৷ বন্দী বিহংগৰ দৰে ধৰ্ফৰাই আছে৷ খিৰিকীৰে আকাশলৈ ছেগাচোৰোকাকৈ চায়৷ ধূসৰ আকাশত
আন্ধাৰ৷ আন্ধাৰৰ সৈতে ছায়ামূৰ্তিৰ চলে আলাপ৷ দূৰণিৰ জোনাকে হাঁহে৷ এয়া হেনো ছায়ামূৰ্তিৰ
প্ৰলাপ৷
(খ)
এটা
সময় আছিল৷ তেওঁ ৰ’দৰ কামিজ পিন্ধিছিল৷ এখন সম্ভ্ৰান্ত সুখী সংসাৰ৷ ধনে-ধানে, মানে-যশে উভৈনদী
হৈ আছিল৷ মহাজন দেউতা৷ তেওঁৰ জনপ্ৰিয় নাম সেই সময়ৰ৷ হাত-ভৰি পেটতে লুকাইছিল ভয়তে মানুহৰ৷
এই নামটো শুনিলেই৷ বিখ্যাত বুলিও বেছ বিখ্যাত৷ হাতীত উঠি চিকাৰলৈ যায়৷ হাতীও আছিল
তেওঁৰ দুটা৷ এটা মাইকী আনটো মতা৷ চ’ৰাঘৰৰ বেৰত এতিয়াও ওলমি আছে কাঠৰ কুন্দা লগোৱা সেই বন্দুকটো যিটোৰে তেওঁ পহু চিকাৰ কৰিছিল৷ মজবুত হৰিণৰ শিংকেইটাই আজিও তেওঁৰ যৌৱন শক্তিৰ কথা
ঘোষণা কৰে মুক্তকণ্ঠে৷
(গ)
মূল
পথৰ কাষতেই ঘৰটো৷ বিয়াগোম৷ চৌহদটোও বিশাল৷ ফুলৰ বাগিচা, চাহ বাগান, তামোল-পাণ,
আম-কল-কঁঠালকে ধৰি অন্যান্য ফল-মূলে ভৰপূৰ হৈ আছে সম্পূৰ্ণ এলেকাটো৷ সন্মুখৰ বিশাল
পথাৰখনৰ বিছ বিঘা মাটি তেওঁৰ৷ মানুহ লগাই খেতি কৰায়৷ বৃহৎ আকাৰৰ বৰপুখুৰীটো৷ য’ত মাছে
খিলখিলাই থাকে৷ মহাজন দেউতা বুলিলে মানুহৰ চকুলৈ এই ছবিবোৰেই সাধাৰণতে আহে৷ এইবোৰ তেওঁৰ
পৰিশ্ৰমৰ ফল৷ লগতে গুটিধানৰ ভঁৰাল তিনিটা আৰু হাতী দুটা আছেই৷
সন্তানৰ
নামত এটাই আছে তেওঁৰ৷ ল’ৰা সন্তান, নাম জোন৷ তেওঁৰ বৰ মৰম কৰে তাক৷ বেছ চকুত লগা৷ নহ’ব
কিয়, মহাজনৰ বংশৰ তেজ৷ মাক-দেউতাকৰ আলাসৰ লাড়ু সি৷ তাৰ যে ভাগ্য, এই সকলো সি অকলেই
ভোগ কৰিবলৈ পাইছে৷ তাৰ জনমেই ধন্য৷ জীৱনত তাৰ উন্নতি আছেই৷ পৈতৃক উত্তৰাধিকাৰীৰূপেই
ইমান৷ সময় আগবাঢি.ল৷ একলা-দুকলাকৈ তেওঁৰ পূৰ্ণিমামুখী সপোন দিঠকলৈ আগ বাঢি.ল৷ এমাডিমা
জোন ডাঙৰ হ’ল ক্ৰমান্বয়ে৷ শিশু, তাৰ পাছত কৈশোৰ এনেদৰে যৌৱনত ভৰি দিলে জোনে৷ তেওঁৰ
বুকুৰ কুটুম্ব জোনে৷
উচ্চ শিক্ষাৰে শিক্ষিত জোন এতিয়া এগৰাকী চিকিৎসক৷ বাহিৰত বহুত নাম তাৰ৷ ৰাগিণী জোনৰ ধৰ্মপত্নী৷
এগৰাকী নিপুণ চিকিৎসক৷ ৰূপ জোন আৰু ৰাগিণীৰ একমাত্ৰ পুত্ৰ সন্তান৷ এয়ে চিকিৎসক পৰিয়াল৷
থাকে সুদূৰ মুম্বাইত৷ ব্যস্ততাৰ অন্ত নাই৷ এই অজুহাততেই বহু বছৰ ধৰি গাঁৱৰ ঘৰলৈ অহা নাই৷
বছৰেকীয়া
সত্যনাৰায়ণ পূজা এইবাৰ পূবৰ্তকৈ ডাঙৰকৈ পতাৰ কথা তেওঁ চিন্তা কৰিছে৷ ফোনেৰে জোনহঁতক
খবৰটো দিছে৷ তেওঁ বৰ আশাৰে বাট চাই ৰৈছে৷ স্নেহৰ পুত্ৰবধু আৰু কণমানি নাতিটোলৈ৷
এতিয়া
নাতিটো বৰ মৰমলগা হ’ব পায়৷ কোলাতেই দেখা, ডাঙৰ হৈ কাৰ নিচিনা হৈছে জানো৷ নিশ্চয় জোনৰ
নিচিনাই৷
(ঘ)
দেউতাকৰ
মুখত সত্যনাৰায়ণ পূজাৰ খবৰটো ফোনত শুনা পাই জোনৰ মনত ৰঙে নধৰা হ’ল৷ কাৰণ, বহু বছৰৰ
মূৰত নিজৰ ওপজা ঘৰখনলৈ যাবলৈ সুবিধা এটা আহিছে৷ নহ’লে পত্নী ৰাগিণীৰ আগত ঘৰলৈ
যোৱাৰ কথা উলিয়াবই নোৱাৰি৷ খেচখেচাই উঠে৷ জাঙুৰ খাই উঠিলেও ৰাগিণীক কথাষাৰ ক’ব, জোনে
মনতে ঠিৰাং কৰিলে৷
:
হেৰা, দেউতাই ফোন কৰিছিল৷ ঘৰত সত্যনাৰায়ণ পূজা পাতিছে৷ আমি যাব লাগে আৰু এনেয়েও বহুবছৰে
হ’ল মা-দেউতাৰ ওচৰলৈ নোযোৱা৷ এইবাৰ যাব লাগিব বুজিছা৷
:
তুমি সময় নাই অসময় নাই যিহকে মন যায় তাকে কোৱাঁ কিয়? ইমান ব্যস্ত আমি৷ সৰু ল’ৰাৰ দৰে
পূজা হ’ল বুলিয়ে কি ঘৰলৈ যাওঁ যাওঁ কৰি থাকাঁ৷
:
নহয় অ’...
:
বাদ দিয়াঁ৷ নালাগে যাব৷ তোমাৰ মৰমৰ মা-দেউতাৰাই আমাৰ কিমান খবৰ লয় হা?
:
তেওঁলোক মোৰ জন্মদাতা৷
:
মই তোমাৰ মৃত্যুদাতা?
:
তুমি ভুল বুজিছা কিয়? মই সেই অৰ্থত কোৱা নাই নহয়৷
:
কি অৰ্থতনো কৈছা?
:
অৰ্থাৎ মই ইয়াকে ক’ব খুজিছোঁ যে...
:
হ’ব মোক বুজাব নালাগে৷ মই বুজি পাওঁ৷
:
তেন্তে যাওঁ ব’লা৷
:
মই কৈছোঁ নহয়, নালাগে বুলি৷
:
কিয়?
:
মা-দেউতা বুঢ়া হৈছে৷ মৃত্যু হ’ব দুদিনমানৰ পাছত৷ তাৰ পাছত সেই আটাইবোৰ আমাৰ সম্পত্তি
হ’ব৷ তেতিয়া আমি যাম৷ এতিয়া বুজিলা৷ প্ৰতিটো খোজতে আজিৰ যুগত স্বাৰ্থ থকা ভাল৷
:
মোৰ মা-দেউতাৰ কথাও তুমি তেনেদৰে ক’ব পাৰিলা?
:
কিনো ভুল ক’লোঁ৷ বুঢ়া হ’লে মানুহ মৰিবই৷ একো অস্বাভাৱিক নহয়৷ যুগৰ লগত খোজ মিলাই চলিবলৈ শিকাঁ৷
:
কিন্তু....
: একো কিন্তু নাই৷ বাৰু এতিয়া সেইবোৰ বাদ দিয়াঁ৷ পুৱাতে এই কথাবোৰে পৰিৱেশটোৱেই অসুস্থ কৰি পেলালে৷ ৰূপৰ স্কুলৰ সময় হ’ল৷ আমাৰো কামলৈ যাবৰ হ’ল৷ তুমি গা ধোৱাঁগৈ যোৱাঁ৷ ব্ৰে’কফাষ্ট মই ৰেডী কৰোঁ৷ ৰাগিণীয়ে জোনৰ গাত ধৰি ঠেলি দিলে৷
:
অঁ যাওঁ যাওঁ৷ কিন্তু কথাটো ৰাখিবা দেই৷
চিন্তামগ্নভাৱে
হাতত টাৱেলখন লৈ জোন অগ্ৰসৰ হ’ল বাথৰূমৰ ফালে৷
কুচক্ৰান্তৰ
কুন্ধচ হাঁহি এটা ৰাগিণীৰ ওঁঠত ফুলি উঠিল৷ তাই সেই হাঁহি ভাল পাইছিল৷ কিন্তু মানৱতাৰ ধ্বজাবাহী এগৰাকী চিকিৎসকৰ চৰিত্ৰত সেই হাঁহিয়ে শোভা পোৱা নাছিল৷ শুৱনি নালাগিছিল
বোৱাৰী এগৰাকীৰ মুখত, শিৰৰ সেন্দূৰৰ তেজত৷
(ঙ)
‘নামঘৰত
দবা কোবাইছে৷ এই সাঁজলগা সময়ত কোঠাটোত কি কৰি আছে৷ এইফালে আহক৷ চাহবাটি খাই লওকহি৷’
ছায়ামূৰ্তিৰ
কাণলৈ এটা ক্ষীণ কণ্ঠস্বৰ ভাহি আহিল৷ নাৰীৰ কণ্ঠ ৷ ছায়ামূৰ্তিয়ে খিৰিকীৰ পৰা ধূসৰিত
দৃষ্টি দুৱাৰৰ পিনে নমাই আনিলে৷ দুৱাৰেদি অন্য এটা ছায়ামূৰ্তিৰ প্ৰৱেশ৷ থৰক্বৰক্ শৰীৰ৷
হাতত এবাটি চাহ৷ ছায়ামূৰ্তিটোৱে মৌন হৈ নাৰীৰ ছায়ামূৰ্তিটোৰ পিনে চাই আছে৷ নাৰীমূৰ্তিটোৱেও
ৰ লাগি চাই আছে৷ বহু সময় মৌনতা বিৰাজ কৰিছে কোঠাটোত৷ ইতিমধ্যে হাতৰ চাহ চেঁচা হৈ
পৰিছে৷ উন্মুক্ত খিৰিকীৰে এছাটি বতাহ সোমাই আহিল৷ নুমাই পৰিল ইটো কোঠাত ঢিমিকি জ্বলি
থকা চাকিৰ শিখা৷ বতাহৰ পৰশত দুয়ো ছায়ামূৰ্তিৰ জড়তা ভাগিল৷ ইতিমধ্যে বাহিৰে-ভিতৰে আন্ধাৰৰ
বিশাল বাহুবোৰে বিচৰণ কৰি ফুৰিছে৷ ভগ্ন নিৰাশামিশ্ৰিত এক বলিষ্ঠ পুৰুষ কণ্ঠ বাজি উঠিল
অকস্মাৎ, ইমান সময়ৰ নীৰৱতা ভংগ কৰি৷
:
বুজিছ জোনৰ মাক, সি আৰু নাহে৷
: কিয় নাহিব৷ আহিব? জোন মোৰ ল’ৰা৷ নাৰী কণ্ঠই ধীৰে ধীৰে ক’লে৷
: নাহে অ’ সি নাহে৷ অহা হ’লে ফোনতে আহিম বুলি ক’লেহেঁতেন৷ ইমান বছৰ হ’ল৷ সি পাহৰিলে আমাক । পুৰুষ কণ্ঠ আৱেগিক হৈ পৰিল৷
: আপুনি তাক ভুল বুজিছে৷ সি আমাৰ তেজৰ ল’ৰা৷ কিদৰে আমাক পাহৰিব?
: মোৰ এই চাৰিকুৰি বছৰৰ অভিজ্ঞতাৰ পৰা কৈছোঁ সি আমাক পাহৰিলে৷ বোৱাৰীৰ পাকচক্ৰত পৰি সি আমাৰ মৰমকো নেওচা দিব পৰা হ’ল৷ এই সুবিশাল সম্পত্তি আজীৱন ইমান কষ্ট কৰি কৰি কাৰ বাবে ঘটিছিলোঁ? মৃত্যুৰ সময়ত মুখত এটোপাল পানী দিবলৈ আজি আমাৰ কাষত কোনো নাই৷ পুৰুষকণ্ঠই পূবৰ্তকৈ অধিক আৱেগিক হৈ কৰুণ সুৰেৰে ক’লে৷
: আপুনি ধৈৰ্য ধৰকচোন৷ আজি আপুনি ইমান ভাগি পৰিলে কিদৰে হ’ব, চাব জোন আহিব৷ এক প্ৰকাৰ অস্থিৰ হৈ নাৰীকণ্ঠই ক’লে।
:
নাই, মই আজি বৰ অকলশৰীয়া৷ মোৰ বল-বিক্ৰম, বংশৰ গৌৰৱ, ধন-সম্পত্তি সকলো মোৰ চিতাৰ জুইৰ
লগতে ছাৰখাৰ হৈ যাব৷ অঁ ছাৰখাৰ হৈ যাব৷ ছাৰখাৰ...৷
জোনৰ
দেউতাক, আপোনাৰ কি হৈছে হয়নে? অলপতে বিচলিত নহ’বচোন৷
হঠাৎ
বৈদ্যুতিক পোহৰত উজ্জ্বল হৈ পৰিল আন্ধাৰে আৱৰা ঘৰটো৷ অথনিৰে পৰা ছায়ামূৰ্তি হৈ থকা
মহাজন পদ্মধৰ বৰা আৰু তেওঁৰ ধৰ্মপত্নী ৰত্না বৰা সম্পূৰ্ণ হৈ পৰিল৷ দুয়োৱে পৰস্পৰে
পৰস্পৰৰ চকুলৈ চালে৷ দুয়োৰে চকুত চকুলো৷ শূন্যতাৰ ৰং৷ বেলিমাৰৰ ধূসৰ ৰং৷ তেওঁলোকৰ এই
জঠৰতা ভাগিবলৈ বেছি সময় নালাগিল অকস্মাৎ ফোনটো বাজি উঠাত৷ তন্ময়তা ভাঙি ৰত্নাই ফোনটো
ৰিচিভ কৰিলে৷
:
হেল’
:
হেল’ মা৷ মই জোন৷
:
অ’ জোন৷
:
জোনৰ নামটো শুনাৰ লগে লগে পদ্মধৰ চমকি উঠিল৷ আৰু লৰালৰিকৈ আগবাঢ়ি গৈ ৰত্নাৰ পৰা ফোনটো
কাঢি. ল’লে৷ আৰু ক’লে -
:
জোন, তই আহিবিনে৷ মই আৰু তোৰ মাৰে বৰ আশাৰে বাট চাই আছোঁ অ’ বোপাই৷
:
দেউতা তুমি চিন্তা নকৰিবা৷ মই কাইলৈ গৈ আছোঁ৷ লগত ৰাগিণী আৰু ৰূপো যাব৷
:
সঁচায়ে কৈছনে জোন৷
:
অ’ সঁচাকে কৈছো৷ যাম৷ বৰ ব্যস্ত নহয় জানো আমি৷ সময়েই নাই৷ তথাপি যাম৷ দেউতা... দেউতা...
:
অঁ ক শুনি আছোঁ৷
:
দেউতা ঘৰৰ মাটি-বাৰীবোৰৰ হিচাপো কৰিবলগা আছে নহয়৷ লগতে কৰি আহিম বুলিয়ে ওলাইছোঁ৷ পদ্মধৰে
লগে লগে ফোনটোৰ সংযোগ বিচ্ছিন্ন কৰি দিলে৷ অকণমান পোহৰ অহা মুখখনলৈ পুনৰ আন্ধাৰে
আৱৰি পেলালে৷ কৌতূহলপূৰ্ণ দৃষ্টিৰে ৰত্নাই চাই ৰ’ল৷
ভ্ৰাম্যভাষ : ৮৬৩৮০৭৪২৭৮