অচিন জগতত বাটলু

 স্মৃতিৰেখা দেৱী

পোন্ধৰ দিনমানেই হ’ল, গ্ৰীনাৰ লোকসকল সেউজপুৰৰপৰা গ’লগৈ৷ তেওঁলোক একেবাৰে গুচি যোৱা দিনটো সেউজপুৰীয়াসকলৰ বাবে বৰ দুখৰ দিন আছিল৷ আৱেগক বৰকৈ প্ৰশ্ৰয় দিব নোখোজা গ্ৰীনাৰ জ্ঞানী তথা মৰমিয়াল প্ৰাণীকেইজনেও সেইদিনা চকুপানী টুকিছিল৷ সেই দিনটোলৈ মনত পৰিলে মহামন্ত্ৰী বৃকোদৰৰ বুকুখন আজিও বিষায়৷ সৰুমখাৰ দুখ অৱশ্যে কিছু পাতলিছে৷ সিহঁতজাকে গ্ৰীনাবাসীসকলে দি থৈ যোৱা সৰু-সুৰা যন্ত্ৰকেইটাকে লিৰিকি-বিদাৰি কিবাকিবি কৰি সময় কটাইছে৷ 

অৱশ্যে যন্ত্ৰকেইটা ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ সিহঁতে গ্ৰীনাবাসীকেইজনৰপৰাই শিকি লৈ এটা ভাল কাম কৰিলে৷

মন গ’লেই গ্ৰীনাৰ লোকসকলৰ লগত যোগাযোগ কৰিবলৈও তেওঁলোকে এটা যন্ত্ৰ থৈ গৈছে৷ সেইটোৰ ব্যৱহাৰ বিশেষভাৱে মলুৱাই শিকি লৈছে কাৰণে সেউজপুৰীয়াসকলে গ্ৰীনাবাসীসকলৰ লগতে তাত থকা বাটলুৰ সৈতেও কথা-বতৰা পাতি থাকিব পাৰিছে৷

মহামন্ত্ৰী বৃকোদৰে মন কৰিছে, মহাৰাজ কেশৰীৰ মনটো দুখৰ মাজতো যেন ভাল লাগি আছে৷ লাহে লাহে সেউজপুৰীয়াসকলৰ বিশেষকৈ সৰুখিনি আধুনিক প্ৰযুক্তি তথা যন্ত্ৰপাতিৰ  ব্যৱহাৰৰ প্ৰতি আগ্ৰহী হৈ উঠা কথাটোৱেই তেওঁক আনন্দিত কৰিছে৷

সঁচাকৈ ই কম আনন্দৰ কথা নহয়৷ পৃথিৱীত অকল মানুহ বোলা প্ৰাণীবিধেহে এনেকুৱা যন্ত্ৰপাতি ব্যৱহাৰ কৰিব জানে৷ কিন্তু এতিয়া মানুহৰ উপৰি সেউজপুৰৰ প্ৰাণীসকলেও সেইবোৰৰ বিষয়ে শিকিব পাৰিছে৷ এইটো নিশ্চিতভাৱে সেউজপুৰৰ বাসিন্দাসকলৰ ভৱিষ্যতৰ বাবে খুব ভাল কথা৷

কথাবোৰ ভাবি ভাবি মহামন্ত্ৰী বৃকোদৰ লাহে লাহে গৈ মহাৰাজৰ বাসস্থলী পালেগৈ৷ মহাৰাজৰ গুহাটোৰ সম্মুখতে সেনাপতি হিতৰাম আৰু গেৰেলাকে ধৰি কেইবাজনো সভাসদে মহাৰাজলৈ বাট চাই আছিল৷ মহামন্ত্ৰীৰ আগমনত কেউজনে তেওঁক অভিবাদন জনালে৷

‘প্ৰণাম, মহামন্ত্ৰী ডাঙৰীয়া৷’

তেনেতে মহাৰাজ কেশৰীয়েও ভিতৰৰপৰা ওলাই আহি আসন গ্ৰহণ কৰিলেহি৷ আটায়ে শ্ৰদ্ধা-সম্ভাষণ জনোৱাৰ পাছত তেওঁ ক’লে–

‘আজি অসময়ত সকলো ওলালাহি যে? কিবা বিশেষ খা-খবৰ আছে নেকি?’

‘মহাৰাজ, মই আক’ এনেয়ে আপোনাৰ খবৰ এটা লওঁ বুলিহে এইমুৱা হৈছিলোঁ৷ এওঁলোকক ইয়াত দেখি মোৰ চিন্তাহে হৈছে৷ কিয় বা এওঁলোক আহিছে!’

বৃকোদৰে নিজৰ মনোভাব প্ৰকাশ কৰিলে৷ লগে লগে গেৰেলাই অতি নম্ৰভাৱে ক’বলৈ আৰম্ভ কৰিলে–

‘মহাৰাজ আৰু মহামন্ত্ৰী ডাঙৰীয়া, আপোনালোক চিন্তিত হ’বৰ একো কাৰণ নাই৷ আমি আচলতে ভাল খবৰ এটা দিবলৈহে মহাৰাজৰ ওচৰলৈ আহিলোঁ৷ এইকণ মহাৰাজৰ জিৰণিৰ সময় বুলি জানিও খবৰটো পাই আপোনাক নজনোৱাকৈ ৰৈ থাকিব নোৱাৰিলোঁ৷’

‘কথা একোষাৰ ক’বলৈ লৈ তোমালোকে বৰ দীঘলীয়া পাতনি মেলাঁ হে! কি কথা সোনকালে কোৱাঁ৷ নোকোৱাঁ যদি থাকক৷ মই ভিতৰলৈ যাওঁ, জিৰাওঁগৈ৷’

এইবুলি মহাৰাজে দীঘলকৈ হামি এটা মাৰিলে৷

‘মহাৰাজ, বাটলু মহাশয় আৰু দুদিনৰ পাছতে সেউজপুৰ পাবহি৷’

গোৰলাৰ কথা শুনি মহাৰাজৰ ভাগৰ আৰু টোপনি টোপনি ভাবটো যেন মুহূৰ্ততে পলাই পত্ৰং দিলে৷ বহি থকাৰপৰা উঠি আহি একেকোবে গেৰেলাক সাবটি ধৰি টপৰ টপৰকৈ কেইবাটাও চুমা খাই দিলেগৈ মহাৰাজ কেশৰীয়ে৷ লগতে তেওঁ ক’লে–

‘বৰ ভাল খবৰ... সঁচাকৈ বৰ ভাল খবৰ দিলাহি, গেৰেলা৷ বাটলুটোলৈ বাট চাওঁতে চাওঁতে মোৰ দিন নাযায়, ৰাতি নুপুৱায় যেন হৈছে৷’ মহাৰাজ খন্তেক ৰ’ল৷ তাৰ পাছত তেওঁ সুধিলে–

‘পিছে তোমালোকে নো এইটো খবৰ কেনেকৈ পালা?’

মহাৰাজে সাবটি ধৰি চুমা খাওঁতে তেওঁৰ কেশৰ দুডালমান নাকত সোমাই সুৰসুৰাই গেৰেলাক বৰকৈ আমনি দিছিল৷ হাঁচি এটা আহোঁ আহোঁ কৰিও অহা নাছিল৷ সেনাপতি হিতৰামে গেৰেলাৰ অৱস্থাটো চাই উপভোগ কৰি আছিল৷ গেৰেলাই মুখখন মেলি নাকৰ অশান্তি গুচাবলৈ যত্ন কৰি ইফাল-সিফাল কৰি আছিল৷

‘কি হ’ল গেৰেলা?’ – মহাৰাজে মাতষাৰ দিয়াৰ লগে লগেই উচপ খাই উঠিল গেৰেলা৷ লগে লগে হাইচৌ বুলি হাঁচি এটা মাৰিলে তেওঁ৷ তেহে তেওঁ সকাহ পালে৷

‘মহাৰাজ, গ্ৰীনাৰ লোকসকলে আমাক যে যন্ত্ৰ-পাতি কেইটামান দি গৈছে তাৰ ভিতৰতে তেওঁলোকক চাব পৰা আৰু চাই চাই তেওঁলোকৰ লগত কথা পাতিব পৰা যতন এটাও আছে৷ সেইটো কেনেকৈ ব্যৱহাৰ কৰে মলুৱাক তেওঁলোকে শিকাই দি গৈছে৷ আমাৰ সৰুমখা অলপ নহয়, মহাৰাজ৷ সিহঁতে সুবিধা পালেই সেই যন্ত্ৰটোৰ ওচৰ পায়গৈ৷ মলুৱাৰ নাতিহালেতো সেইটোৰ ব্যৱহাৰ শিকিয়ে পেলালে৷ সিহঁতৰে এটাই কিছুবেলিৰ আগতে সেই যন্ত্ৰটোত বাটলু মহাশয়ক উলিয়াই দিলে৷ বাটলু মহাশয়ৰ মাত শুনি আমি দৌৰি গৈ দেখোঁ যে সঁচাকৈ তেখেত যন্ত্ৰটোত ওলাই আছে৷ তেতিয়া সিহঁতক দাবী-হুমকি দিয়াৰ ঠাইত আমি তেখেতৰ সৈতে কথাহে পাতিলোঁ৷ তেখেতেই ক’লে কথাষাৰ৷ অৱশ্যে আমাৰ হিচাপত আৰু দুদিনৰ পাছতহে তেখেতক থ’বলৈ গ্ৰীনাৰ সেই যন্ত্ৰটো আহিব৷’

‘হওক দিয়া, হওক হওক৷ সেউজপুৰৰ সকলোকে খবৰটো জনাই দিয়াঁ৷ আৰু হেৰি কৰাঁ, হেৰি...’ মহাৰাজে কিছু চিন্তা কৰিলে আৰু ক’লে, ‘সেউজপুৰখন ধুনীয়াকৈ সজাই তুলিব লাগে৷ ৰামচন্দ্ৰ অযোধ্যালৈ উভতি আহোঁতে যেনেকৈ অযোধ্যা নগৰখন সজোৱা হৈছিল তেনেকৈ৷ ওঁ যোৱাঁ এতিয়া তোমালোক৷ ভাগে ভাগে কামত লাগি যোৱাঁ৷’